COÖRDINATEN-CARTOGRAFIE

Toen ik begon in 1992, had ik alleen papieren kaarten om me te oriënteren. Hoezeer is dat veranderd met het internet en gps-apparatuur. Hier een overzicht anno 2021.


Kaartmateriaal

Papieren kaarten
Zijn nog steeds verkrijgbaar bij de topografische diensten, tegenwoordig meestal gedrukt 'on demand'. Maar feitelijk ingehaald door het online kaartmateriaal. Als ik tegenwoordig voor een tocht papieren kaarten wil gebruiken, dan print ik de relevante delen uit via een online kaart.

Online kaartmateriaal / smartphone-apps
Zie de links-pagina onder 'Topografische sites / smartphone-apps''


Coördinaten

Coördinatenstelsels
Elk land heeft zijn eigen coördinatenstelsel, Nederland kent de Rijksdriehoekmeting (RD). Het standaardformaat voor gps-apparaten en dergelijke is echter het wereldwijde WGS84.
Het kadaster in Nederland gebruikt in zijn coördinatenlijsten RD-cöordinaten. Omzetten naar WGS84 is geen sinecure. Voor enkele coördinaten omzetten is deze webpagina goed bruikbaar.
Wil je een hele lijst van RD-coördinaten (in excel- of csv-formaat) converteren, dan is deze spreadsheet te gebruiken. Maar dan ben je er nog niet. Deze tekst geeft een korte uitleg hoe je dat verder aanpakt en Gpsvisualizer inzet om uiteindelijk een WGS84 gpx- of kml-bestand te produceren.

Kml/kmz of gpx?
Een gps-apparaat vraagt om een gpx-bestand met daarop coördinaten en/of routes. In essentie is dat een tekstbestand waarin alle coördinaten van waypoints en routepunten onder elkaar staan. Wil je echter een gestructureerde lijst van coördinaten en routes aanmaken met bijvoorbeeld onderverdelingen per provincie of klusters van routes en bijbehorende waypoints, dan wordt het lastig. In Google Earth kan dat wel met het eigen .kml-formaat (.kmz is de gecomprimeerde versie van een kml). Dus dat gebruik ik voor mijn overzichtslijsten van bijv. de coördinaten van de benl-grens. Maar een kml/kmz-bestand kun je weer niet importeren in een gangbaar gps-apparaat. Dan moet je het weer converteren met een apart programma naar gpx of online met
bijvoorbeeld https://www.gpsvisualizer.com/.


Coördinaten grenspalen Belgisch-Nederlandse grens


Bronbestanden van het kadaster (in Excell in RD-formaat)
- Zeeuws-Vlaanderen : via Frans Meeus verkregen, de oorspronkelijke lijst (doc) bevatte alle grens-meetpunten. In deze lijst (doc) zijn alleen de als grenspalen/stenen benoemde meetpunten overgehouden. Dat resulteert in dit kml-bestand.
- Gehele benl-grens (behalve gp201a-208k, drie excel-bestanden als zip): via Geert Krijnen verkregen. NB: het blad voor de reeks 201a-208k ontbreekt om onbekende redenen.

Mijn eigen benl-coördinatenlijst als kmz-bestand. Deze coördinaten zijn op deze online kaart te bekijken. In deze lijst zijn de eigen metingen opgenomen, gecorrigeerd weer met de kadasterlijsten en beschikbaar kaartmateriaal. Inclusief posities van de tussenstenen, verdwenen grenspalen/stenen of oudere posities
en toelichtingen per paal wanneer relevant. Naar mijn bescheiden mening de meest accurate en volledige lijst. De lijst wordt nog steeds aangepast op grond van nieuwe gegevens. Heb je hiervan een gpx nodig: dowload het actuele kmz-bestand en converteer het met bijvoorbeeld https://www.gpsvisualizer.com/.

Lijst met alleen hoofdpalen: wordt regelmatig om gevraagd. Dit kmz-bestand en dit gpx-bestand bevat alleen de benl-hoofdpalen. Dat is de situatie in mei 2021 waarin de volgende palen tijdelijk verwijderd zijn voor een herplaatsing op (meestal) een andere plaats: 048be, 113nl, 117nl, 121nl en 269A. Deze lijst is op deze online kaart te bekijken.


Coördinaten
Duits-Nederlandse grens ('in construction' ): vooralsnog alleen de bronbestanden, wellicht later een gecorrigeerde en geannoteerde lijst.

(Met dank aan Geert Krijnen en Rien de Schipper)

Bronbestanden
- van de voormalige grenspalen-app van het kadaster uit ongeveer 2011 (verkregen via Rien en bewerkt, met her en der opmerkingen over verdwenen palen e.d.): onderverdeeld in een aantal kml-bestanden. Te downloaden in dit bestand.
- Bestanden van het kadaster (2018) (verkregen via Geert, waren in RD, zijn omgezet naar WGS84):
    - Nederland - Nordrhein-Westfalen (gp193-862): als Excel-bestand, als kmz-bestand en als gpx-bestand te downloaden
    - Nederland-Niedersachsen (1-203II): als Excel-bestand, als  kmz-bestand en als gpx-bestand te downloaden
    - NB1: gp862 NRW en gp001 NDS is dezelfde grenspaal / zijn ongecorrigeerde lijsten want er staan ook meetpunten in midden in beken e.d. als aan beide kanten grenspalen staan / de lijsten bevatten ook subpalen van tussenpalen waarvan het me nog onduidelijk is of het gaat om genummerde grensmarkeringen of om alleen meetpunten of bijv. 'kadasterpaaltjes', waarschijnlijk het laatste) / sommige grenspalen staan nog op hun oude plaats terwijl ze bijv. door de aanleg van een industrieterrein zijn verplaatst.
    -NB2: ten aanzien van NL-Niedersachsen zijn er opvallende verschillen tussen de 2 kadasterlijsten uit 2011 en 2018. Veel coördinaten verschillen van elkaar en in de 2018-lijst staan extra meetpunten die waarschijnlijk geen fysieke genummerde grenspalen vertegenwoordigen. Je mag aannemen dat de coördinaten uit 2018 nauwkeuriger zijn door de progressie in de meettechniek. Een overzicht van de verchillen tussen beide lijsten staat in dit tekst-document.

Samengevoegde bronbestanden
- samengevoegde lijst (in kml, kmz en gpx) door Rien van de gehele denl-grens met de kadasterlijsten van 2011 en 2018 van hierboven gecombineerd (NB: bevat vele duizenden punten, kan teveel zijn voor Google Earth of om in een gps te gebruiken)

Grenspalen-lijst kadaster NL-Nordrhein-Westfalen: geen coördinaten maar een overzicht van alle grenspalen met opmerkingen over de staat ervan.