We gaan verder met met de grenspalen 063-069t8 langs de grens tussen Nederland en het voormalige koninkrijk Hannover.
Deze grenspalenreeks is voor een groot deel ook te vinden op de sites van Arjen Salverda: http://home.planet.nl/~salve013/home.html , Dick Waanders: http://www.opdegrens.eu en mogelijk Eberhard Gutberlett: http://www.eberhard-gutberlett.de/
gp063 (11 december 2005), hier krijgen we weer een aardig stukje grensverloop. Gp063t1 zie je op de achtergrond.
Kadasterkaart
De grens wijkt hier af van zijn rechte lijn vanaf gp062t2 en loopt vanaf gp063 om het linker gebouwtje heen. Deze loop wordt aangegeven met 3 tussenpalen (11 december 2005).
Hier zie je gp063t1 met op de achtergrond gp063t2 en gp63t3 (11 december 2005)
gp063t2 (11 december 2005)
gp063t3 (11 december 2005), de volgende tussenpaal - gp063t4 - is blijkbaar verdwenen.
gp064 (11 december 2005)
gp064t2 (3 oktober 2006)
gp065 (11 december 2005), op de achtergrond tegen de 'plastic heuvel' zien we nog een gp.
Dit is eigenaardig. Het lijkt een Bentheimpaal zoals we die eerder gezien hebben maar hij staat niet op de grenslijn. Er staan ook geen nummers op. Thuis valt me me pas op dat aan de andere kant Lage staat, een Duits plaatsje in de buurt. Ik denk dat dit een gemeente-grenssteen was (11 december 2005).
gp066 op de voorgrond (11 december 2005), althans dat denken we, het nummerplaatje ontbreekt of zit onder de grond. Op de achtergrond zien we nog een grenspaal. Ook daar geen nummerplaatje op te bekennen. Wel ingebeiteld een N en No.41. De topografische kaart én de kadasterkaart geven hier maar 1 grenspaal aan. De kadasterkaart lijkt aan te duiden dat de gp op de voorgrond die grenspaal is.
Dit is die onbekende paal in close-up (11 december 2005)
gp067 (11 december 2005), was wat moeilijk te vinden. Hij stond onder takken en tussen onkruid bij een solitaire boom.
gp068 (11 december 2005)
gp068t1 (3 oktober 2006)
gp069 (3 oktober 2006): bij de 'Teestube' naast 't witte kerkje in Lage. Is door een onbekende ritsel-deal verplaatst van de oorspronkelijke
plaats naar dit onooglijke hoekje. Ziet er nog erg gaaf uit.
gp069 in de huidige situatie (11 december 2005). Hier hebben we weer een aardig grensverloop, nu om een boerderij heen. Alleen de Duitse oma is thuis en vindt onze hobby maar vreemd maar we mogen gerust rondkijken. We zoeken in eerste instantie naar deze gp069 maar kunnen hem niet vinden hoewel de kadasterkaart heel precies is. In tweede instantie struikelen we er zowat overheen omdat die half onder een schot ligt. De tussenpalen rond de boerderij kunnen we nu gaan opsporen.
Kadasterkaart
gp069 (3 oktober 2006): plaats van de oorspronkelijke gp069, ik denk ter hoogte van de schoorsteen langs de gevel. Maar bij nader inzien moet het aan de andere kant van het huis zijn. Hier liep de grens vroeger namelijk dwars door het huis. Later is de grens verplaatst naar achter het huis en aangegeven met een aantal tussenstenen.
Via Co Bieze kwam ik aan deze foto - overgenomen uit Jahrbuch Bentheimer Heimatverein 1958 - waar we de grenspaal tegen de gevel zien staan. Co Bieze stelt dat deze situatie heeft bestaan van 1824 tot 1960. Ik dacht eerst dat 1963 waarschijnlijker was. Toen is werden namelijk een aantal stukken Duitsland die in 1949 werden geannexeerd,teruggeven en mogelijk bepaalde situaties gecorrigeerd maar dit stukje grens komt niet voor in de lijsten die ik gezien heb.Hij vertelt hierover:
"De grens, tussen het Twentse dorpje Breklenkamp (Gemeente Denekamp), en Duitsland, liep, ingevolge de afspraken, die werden vastgelegd in het op 2 juli 1824 te Meppen gesloten grenstraktaat met het Koninkrijk Hannover, in een rechte lijn op de schoorsteen van de boerderij van de Hannoverse landbouwer Maatman. (De bewoner in 1824). Bij de deur van dit gebouw werd een forse grenssteen geplaatst, met het nummer 69. Deze loop van de grens had ten gevolge, dat de deze door het woongedeelte van de boerderij liep. De woonkamer was voor de helft Duits, en de andere helft Nederlands. Als de vrouw des huizes de kinderen in deze kamer voorlas, zat zij in Nederland en de kinderen in Duitsland. Deze situatie heeft geduurd tot 1960. Na de tweede wereldoorlog kreeg Nederland hier en daar langs de grens een stukje Duits gebied toegewezen. Deze grenscorrecties zijn bij een verdrag in 1960 ongedaan gemaakt. Men heeft toen echter enkele onpraktische situaties aan de grens gecorrigeerd, zoals het veranderen van de loop van de grens, in gevallen, zoals hiervoor werd omschreven. De eigenaar van het huis mocht kiezen, naar welk land hij wilde "verhuizen". De tegenwoordige bewoners, de Familie Lohuis, kozen voor Duitsland. Rond de boerderij kwamen kleine grensstenen te staan, met het nummer 69 plus een toevoeging in romeinse cijfers. De mooie grenssteen, die in 1824 werd geplaatst, werd door de burgemeester van het Duitse Lage meegenomen, en in de tuin van een horecabedrijf aldaar geplaatst."
In dezelfde documentatie van Co Bieze kwam ik deze foto van hem tegen van gp069-nieuw zoals hij hem aantrof in de jaren 80 (waarschijnlijk) van de vorige eeuw. Hij zegt erover: " De grens wordt nu aangegeven door een veldkei, waar het nummer 69 op geschilderd is."
gp069t1 (11 december 2005), gp069t2 op de achtergrond rechts tegen het hek.
gp069t2 (11 december 2005)
gp069t3 (11 december 2005), stond half verborgen in het gras
gp069t4 (11 december 2005)
gp069t5 (11 december 2005), op de achtergrond gp069t6
gp069t6 (11 december 2005), het nummer is vies van de drek die de paal omringt
Hier zien we achter elkaar gp069t6, gp096t5 en gp069t4 (11 december 2005)
gp069t8 (11 december 2005)